In de dynamische zorg- en welzijnssector is de inzetbaarheid en vitaliteit van werknemers van groot belang. Hoe zorg je als werkgever ervoor dat mensen fit en veerkrachtig blijven in een continu veranderende werkomgeving? En hoe krijg je een beeld van het verloop? Die vragen houden ook Margriet Dix, adviseur inzetbaarheid bij Wilhelmina Ziekenhuis Assen, bezig.
Daarom ging de afdeling HRM op zoek naar een instrument waarmee ze kort cyclisch kunnen meten wat er in de organisatie speelt. Met de Vitaliteitsmonitor krijgen ze nu niet alleen inzicht in de fitheid van werknemers, maar ook in het organisatieklimaat.
Van het integraal zorgakkoord tot de krapte op de arbeidsmarkt. Het zijn onderwerpen die bij iedere zorgorganisatie op de agenda staan. Er worden niet alleen hoge eisen gesteld aan zorg- en welzijnsprofessionals, maar ook aan werkgevers. Als adviseur inzetbaarheid, houdt Margriet zich naast vraagstukken rondom om verzuim vooral bezig met preventie. Hierbij speelt ook werkdruk een grote rol. "Door de krapte op de arbeidsmarkt en hoog verzuim ontstaan gaten in het rooster en dat leidt tot een hogere werkdruk voor de aanwezige werknemers. Daarom vind ik het juist zo belangrijk om je als organisatie écht op de werknemer te richten." Zo kwam de afdeling HRM uit bij de Vitaliteitsmonitor, een anonieme en korte online vragenlijst voor werknemers waarmee ze inzicht krijgen in hun eigen fitheid. Een win-winsituatie, want ook de werkgever krijgt zo ook inzicht op organisatieniveau.
Richt je niet alleen op het individu
Margriet ziet de Vitaliteitsmonitor echt als aanvulling. Binnen het ziekenhuis hebben ze al een MTO- en RI&E meting, maar ze wilden ook echt iets op medewerkersniveau doen. "Daarnaast zijn we ook heel blij dat de vragenlijst van de Vitaliteitsmonitor zich naast de financiële, mentale en fysieke fitheid van werknemers, ook op het organisatieklimaat richt. Dat past perfect bij onze visie, want je kunt alle oplossingen wel op het individu richten, maar dat heeft op lange termijn weinig zin als je in de organisatie niks verandert."
"Je ziet met een cijfer en smiley meteen hoe de organisatie ervoor staat."
Hoe de organisatie ervoor staat zie je in de rapportage van de Vitaliteitsmonitor in één oogopslag. "De rapportage is heel overzichtelijk opgezet, je ziet met een cijfer en smiley meteen hoe de organisatie ervoor staat op financiële, mentale en fysieke fitheid en qua organisatieklimaat."
Weet wat er leeft onder werknemers
Hoe heeft de Vitaliteitsmonitor het Wilhelmina Ziekenhuis Assen geholpen? "We hebben echt een beeld gekregen van wat er leeft onder werknemers. Je hebt bepaalde verwachtingen in je hoofd, maar die blijken in de praktijk toch vaak anders. Door kort cyclisch te meten kunnen we onze verwachtingen toetsen én de uitkomsten naast de actualiteiten leggen voor een compleet beeld."
Zo kwam er uit de Vitaliteitsmonitor dat er nog winst te behalen valt op de mentale en financiële gezondheid van hun werknemers. "Aan deze onderwerpen besteden we nu extra aandacht op ons eigen vitaliteitsplatform waarbij we kennis delen en richten op vragen als: Wat kan jij als werknemer doen en welke ondersteuning heb je daarbij nodig?" Bij deze onderwerpen focust het ziekenhuis zich overigens niet alleen op het helpen van medewerkers, maar ook op preventie. Wat betekent het bijvoorbeeld als iemand minder gaat werken of welke kansen liggen er binnen de organisatie als de werkdruk je te veel wordt? "Uit de laatste meting van de Vitaliteitsmonitor kwamen relevante invalshoeken, zoals job crafting en de rol die regels en administratie spelen in de ervaren werkdruk. Binnen de organisatie gaan we verder aan de slag met die uitkomsten.”
Anonimiteit speelt een grote rol
Tijdens de tweede meting zag Margriet een dipje in de respons op de Vitaliteitsmonitor. Vermoedelijk komt dit doordat er veel vragen waren rondom de privacy van de vragenlijsten. "Mensen waren bang dat hun antwoorden 1 op 1 te herleiden waren. We hebben in onze communicatie veel aandacht besteed aan de uitleg dat het echt anoniem is. Nu neemt de respons weer toe."
Naast de afname in respons zagen ze dat anonimiteit ook een grote rol speelt bij de interventies. "Uit de eerste meting kwam dat er ruimte voor verbetering is van de financiële gezondheid van werknemers. We hebben hier actie op ondernomen en boden een interventie rondom geldzorgen aan. Wat bleek? Er werd geen één keer gebruik van gemaakt. En dat terwijl we door de Vitaliteitsmonitor toch echt wisten dat er veel werknemers met financiële problemen worstelden. We besloten de drempel te verlagen en hebben nu een anonieme hulplijn. Daar wordt nu volop gebruik van gemaakt, zonder dat we weten wie het betreft.”
Echt verschil maken voor je werknemers
Margriet zou de Vitaliteitsmonitor aan iedere zorg- en welzijnsorganisatie aanraden. "Wat ik persoonlijk heel prettig vind, is de doorvertaling van het JDR-model naar de Vitaliteitsmonitor. Je weet gelijk als organisatie aan welke knoppen je moet draaien voor een gezonde balans. Ik zie het als een soort thermometer: hoe staat de organisatie erbij? Om dit vervolgens weer te vertalen naar interventies waar onze werknemers ook echt iets aan hebben."
De waarde zit hem volgens Margriet in de lange termijn. "Met de inzichten die we krijgen, kunnen we onderwerp voor onderwerp afpellen. Neem als voorbeeld werkdruk. Een groot thema, maar wat maakt dat er werkdruk is? We willen niet alleen laten zien dat we ermee bezig zijn, maar ook echt iets in beweging zetten. Wij blijven de Vitaliteitsmonitor zeker inzetten, want dat draagt bij aan ons doel om een gezonde en veilige werkomgeving te kunnen bieden.”
Meer weten over de Vitaliteitsmonitor? Lees hier meer.
